A.Σ. Ποντίων 1928: “Θα εφτάμε Σύλλογον τεμέτερον”
Δεν είχαν περάσει παρά μόλις έξι χρόνια από το βίαιο και αιματηρό ξεριζωμό του μικρασιατικού ελληνισμού και στις φτωχογειτονιές της Δραπετσώνας ο ποντιακός αετός κυμάτισε σαν το σύμβολο του νεοσύστατου Αθλητικού Συλλόγου Ποντίων Δραπετσώνας. Θα εφτάμε Σύλλογον τεμέτερον” Θα κάνουμε δικό μας σύλλογο ήταν η κατεύθυνση που χάραξαν τα ιδρυτικά μέλη.
Η αρχική ονομασία ήταν Aθλητική Ένωση Ποντίων, αλλά όπως έχουμε παρουσιάσει στο παρελθόν σε αντίστοιχες ιστορικές έρευνες, η δικτατορία του 1967 υποχρέωσε τα σωματεία που είχαν στην ονομασία τους τη λέξη “ένωση” να την αντικαταστήσουν για να μην θυμίζουν οι ιαχές στο γήπεδο το σύνθημα των διαδηλώσεων για το Κυπριακό και χαλάσουν οι διεθνείς σχέσεις με την Τουρκία (η ΑΕΚ ξέφυγε της μετονομασίας γιατί λόγω μεγέθους υπολογίστηκε το κόστος από τις αντιδράσεις).




Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Στον Πειραιά μαζί με τους Πόντιους, το Μοσχάτο, ο Καραβάς, ο Προφήτης Ηλίας, η Δραπετσώνα, ήταν μερικά από τα σωματεία που υποχρεώθηκαν σε “βαφτίσια” – μετονομασίες, διότι είχαν τη λέξη “ένωση” στην ονομασία τους.
Από το 1919 χρονολογείται η ίδρυση του πρώτου ποντιακού σωματείου στην Ελλάδα “Σύλλογος Ποντίων Πειραιώς – ο Υψηλάντης”, που στελεχώθηκε από Πόντιους που είχαν υποστεί διωγμούς από τους Τούρκους και αργότερα προστέθηκαν όσοι ήρθαν με τη Μικρασιατική καταστροφή και τις ανταλλαγές πληθυσμών. Έτσι το 1923 μετά από αλλαγές του καταστατικού έχουμε την επίσημη ίδρυση της Ένωσης Ποντίων Πειραιώς – Κερατσινίου – Δραπετσώνας.

Σε ένα άλλο σημείο τονίζεται πως:“Ο σκοταδισμός πίστεψε πως σκίζοντας σελίδες γραπτών μαρτυριών και καίγοντας βιβλία θα μπορούσε να σβήσει από τη μνήμη των ανθρώπων την επιθυμία για ελευθερία και ζωή χωρίς σκυμμένα κεφάλια. Έκαναν λάθος, παράλληλα όμως έκαναν και μεγάλη ζημιά”.



Επίσημο έτος ίδρυσης του συλλόγου είναι το 1928, έχει χρώματα το μπλε και το λευκό και έμβλημα τον Ποντιακό αετό.
Όμως δεν ήταν ούτε εύκολο, ούτε αυτονόητο ότι ο αθλητισμός θα έβρισκε ζωτικό χώρο σε ένα τοπίο όπου πριν την έλευση των 40.000 προσφύγων στην περιοχή, η υποβάθμιση, οι τεκέδες, τα πορνεία, οι “προστάτες” και διάφορες παραβατικές συμπεριφορές, είχαν ριζώσει για τα καλά. Άλλωστε η “παραίτηση” και η “μοιρολατρία” του τεκέ δεν συμβαδίζει με τα αθλητικά ιδεώδη της συνεχούς προσπάθειας για βελτίωση.
Όμως δεν ήταν ούτε εύκολο, ούτε αυτονόητο ότι ο αθλητισμός θα έβρισκε ζωτικό χώρο σε ένα τοπίο όπου πριν την έλευση των 40.000 προσφύγων στην περιοχή, η υποβάθμιση, οι τεκέδες, τα πορνεία, οι “προστάτες” και διάφορες παραβατικές συμπεριφορές, είχαν ριζώσει για τα καλά. Άλλωστε η “παραίτηση” και η “μοιρολατρία” του τεκέ δεν συμβαδίζει με τα αθλητικά ιδεώδη της συνεχούς προσπάθειας για βελτίωση.
Θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφέραμε ότι στην περιοχή υπήρξε η “βάση” του ρεμπέτικου, παράλληλα με τη λαϊκή μουσική παράδοση που έφεραν οι Πόντιοι και οι Μικρασιάτες, με τα σαντούρια, τα βιολιά και τους κεμεντζέδες. Τότε και οι δύο κατηγορίες ήταν “απόβλητες” από την “καλή” κοινωνία της εποχής.
Σε αυτό το άγονο έδαφος ο αθλητισμός κατάφερε να ανθήσει και να συμβιώσει με τις καταστάσεις που βρήκε εκεί και συνεχίστηκε η συνύπαρξή τους για χρόνια.
Ο ιδρυτικός πυρήνας ήταν πρόσφυγες από τον Εύξεινο Πόντο και το 1932 αναφέρονται σαν μέλη του Δ.Σ οι Κ. Χατζόπουλος (πρόεδρος), Κ. Χαραλαμπίδης (αντιπρόεδρος), Θ. Παπαδόπουλος (γεν. γραμματέας), Δ. Λυγομενίδης (ταμίας) και σύμβουλοι οι Α. Τσακαλίδης, Κουρίδης, Χαραλαμπίδης, Γ. Παρασκευόπουλος, Α. Χαρανίδης.
Οι αγωνιστικοί χώροι ήταν με χώμα και πέτρα στο έδαφος, χωρίς καμία υποδομή, αλλά έδιναν διέξοδο στη νεολαία της περιοχής για να αθληθεί και να διασκεδάσει. Έτσι φτιάχτηκαν αρκετές συνοικιακές και ανεξάρτητες (εκτός επισήμων διοργανώσεων) ομάδες, αλλά και ομάδες εργοστασίων της περιοχής με τους εργαζόμενους σε αυτά να τις στελεχώνουν.



Όπως και πολλά άλλα σωματεία εκείνης της εποχής, τα πρώτα βήματα τα έκανε σαν ανεξάρτητο σωματείο, δηλαδή μη ενταγμένο σε επίσημη δομή πρωταθλήματος και δίνοντας φιλικούς αγώνες ή συμμετέχοντας σε τουρνουά.
Σημαντικός ήταν ο ρόλος του αθλητισμού για την ένταξη – κοινωνικοποίηση των προσφύγων στο κοινωνικό σύνολο, από το οποίο όπως προαναφέραμε, δεν έλειπαν δυστυχώς οι αρνητικές αντιδράσεις για τους ξεριζωμένους.
Στις μέρες μας ο Α.Σ. Ποντίων Δραπετσώνας δεν πατάει τις λάσπες στις αλάνες του Πειραιά, αλλά έχει έδρα το Δημοτικό Γήπεδο Δραπετσώνας «Γιάννης Βάζος».
Το 1953 αναγνωρίστηκε από την ΕΠΟ με Αριθμό Μητρώου ΕΠΟ 425 και εντάχθηκε στην Ε.Π.Σ. Πειραιά, όποτε και από τη σεζόν 1953-54 ξεκίνησε να αγωνίζεται επίσημα. Είχε ανοδική πορεία μέχρι και την Α΄ Κατηγορία της Ε.Π.Σ. Πειραιά και το 1965 έφτασε να διεκδικεί τον τίτλο και την άνοδο στην Β’ Εθνική, την οποία έχασε από τον Αίαντα Σαλαμίνας.
Κατέκτησε το 1972 το πρώτο Κύπελλο Ε.Π.Σ. Πειραιά που διοργανώθηκε, επικρατώντας του Περαμαϊκού 5-4 στα πέναλτι στον τελικό στο γήπεδο της Νίκαιας.
Στα χρόνια που ακολούθησαν κατέγραψε αρκετές συμμετοχές στη Δ’ Εθνική κατηγορία, ενώ σήμερα εκτός του ανδρικού τμήματος και των υποδομών, έχει και γυναικεία ομάδα ποδοσφαίρου, η οποία κατέκτησε το πρωτάθλημα στον όμιλό της στη Γ’ Εθνική και τη νέα περίοδο θα αγωνίζεται στη Β’ Εθνική κατηγορία.
Όμως οι εγκαταστάσεις του δημοτικού γηπέδου φιλοξενούν μεγάλο αριθμό σωματείων και ο χορτοτάπητας είναι σε πολύ άσχημη κατάσταση. Παράλληλα, δίπλα στο κυρίως γήπεδο, υπάρχει προς αξιοποίηση χώρος για βοηθητικό γήπεδο που θα αποσυμφορήσει την πίεση.
Δίπλα στις προσπάθειες των νέων παιδιών για αθλητισμό – υγεία – ψυχαγωγία, τα καζάνια και τα φουγάρα, με τις αναθυμιάσεις τους “ζωγραφίζουν” την αντίθεση ανάμεσα στον αγώνα για διεκδίκηση καλύτερης ποιότητας ζωής και τη βιομηχανική δραστηριότητα που “αξιοποιώντας” την ανάγκη που υπάρχει για το μεροκάματο για να λειτουργεί χωρίς όρια και φραγμούς.
Aρκετές δεκαετίες πίσω στα ξερά γήπεδα της εποχής και της περιοχής, το σκηνικό μοιάζει ίδιο, με τα ταμπάκικα, τα γυψάδικα, τα τσιμέντα, τις υαλουργίες, τις βιομηχανίες, τα λιπάσματα, να “ποτίζουν” την ανάσα των αθλητών της εποχής με όλα τα “παράγωγά” τους.



Φωτογραφικό Υλικό
Αθλητικός Σύλλογος Δραπετσώνας